Giới thiệu phần mềm bóc tách sản phẩm, doanh thu tàu quản lý trên hệ thống bán vé điện toán

Hệ thống bán vé điện toán là một hệ thống thông tin diện rộng (WAN) với các đầu mối được liên kết bởi kênh thông tin thuê bao riêng và đường internet. Bên cạnh việc điều hành và ra mệnh lệnh sản xuất thì việc khai thác các dữ liệu có trong hệ thống cũng rất quan trọng. Số liệu được lấy ra từ hệ thống là cơ sở để lãnh đạo và chuyên môn điều chỉnh, điều hành tổ chức sản xuất kinh doanh. Dữ liệu được tập trung trên hệ thống bán vé điện toán đã tạo điều kiện rất thuận lợi trong công tác thống kê báo cáo cụ thể như giảm thiểu thời gian và sức lao động; số liệu cung cấp chính xác, rõ ràng; áp dụng hệ thống báo cáo lấy dữ liệu từ hệ thống bán vé điện toán được tiến hành rất linh hoạt, không phụ thuộc nhiều vào thời điểm yêu cầu.

Hiện nay, công tác thống kê báo cáo sản phẩm vận tải đang thực hiện theo Quyết định số 259 ngày 18/3/2008 của Tổng Công ty về việc thực hiện bóc tách sản lượng doanh thu vé bán, vé trả lại cho từng mác tầu, do các công ty quản lý (căn cứ theo bảng phiên vụ đi tầu). Trên thực tế, việc thực hiện bóc tách sản lượng doanh thu được áp dụng bằng phần mềm “Báo cáo vận doanh” được Tổng Công ty triển khai từ ngày 1/4/2008 cung cấp số liệu đầy đủ nhưng dung lượng lớn chưa sát với yêu cầu nghiệp vụ, việc xử lý số liệu phải kết hợp với làm thủ công xử lý trên phần mềm EXCEL nên báo cáo còn chậm. Chính từ nhu cầu công tác cấp thiết đó, phòng Quản lý bán vé điện toán đã kết hợp với phòng Thống kê - Máy tính, Phòng Kế hoạch đầu tư, Phòng tài chính kế toán - Kiểm thu đã tiến hành  “Nghiên cứu bóc tách sản phẩm, doanh thu tàu quản lý trên hệ thống bán vé điện toán”

Hệ thống báo cáo trong hệ thống bán vé điện toán cũng được phân cấp quản lý tương ứng với nghiệp vụ. Tương ứng với cấp nhà ga thì có hệ thống báo cáo của ga, tương ứng với cấp trung tâm thì có hệ thống báo cáo ở trung tâm, tương ứng với cấp toàn bộ thì có hệ thống báo cáo ở cấp toàn bộ. Cụ thÓ :

- Tại các ga, yêu cầu quan trọng nhất là việc thanh quyết toán sau mỗi ca bán vé. Thư ký bán vé sử dụng báo cáo trong hệ thống bán vé điện toán để khóa ca làm việc sau khi kết thúc một ca bán vé, sử dụng báo cáo vé bán, báo cáo trả vé, báo cáo vé hủy để làm báo cáo nộp tiền, tình hình sử dụng phôi vé của mình sau một ca làm việc. Cán bộ quản lý tại các ga sử dụng hệ thống báo cáo để nắm được doanh thu hàng ngày/tuần/tháng/quý, lượng hành khách trên các đoàn tầu để có thể tham mưu cho lãnh đạo ga và hoàn thành các báo cáo theo yêu cầu của lãnh đạo.

- Tại trung tâm, hệ thống báo cáo tại Trung tâm là hệ thống báo cáo đầy đủ nhất, bao gồm tất cả các loại báo cáo của các ga thuộc trung tâm quản lý. Tại trung tâm Hà Nội là các ga: Hà Nội, Phủ Lý, Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Vinh, Đồng Hới, Huế, các đại lý miền Bắc và các ga thuộc trung tâm Sài gòn về các tàu thống nhất và địa phương thuộc hai trung tâm quản lý. Ngoài ra, còn có các dữ liệu báo cáo liên quan đến hệ thống, các dữ liệu báo cáo có thể tổng hợp số lượng khách trống… Trung tâm sử dụng hệ thống báo cáo này báo cáo cho các phòng nghiệp vụ hàng ngày các phòng nghiệp vụ làm báo cáo nhanh với lãnh đạo. Lãnh đạo căn cứ vào số liệu báo cáo đề ra kế hoạch, tổ chức điều hành sản xuất kinh doanh.

Ưu điÓm: Do dữ liệu được lưu trữ tập trung nên việc tập hợp dữ liệu, lấy báo cáo được thực hiện rất thuận lợi; việc xử lý dữ liệu báo cáo đều đã được lập trình sẵn và được máy tính xử lý nên thời gian chạy báo cáo nhanh, giảm được công sức của người lao động; Quy trình làm báo cáo được xây dựng sẵn nên công tác lập báo cáo đơn giản, dễ tiến hành.

Tồn tại: Việc thay đổi cơ cấu tổ chức đã dẫn đến cần có những số liệu đặc thù phục vụ việc tổ chức, điều hành sản xuất kinh doanh giữa các công ty. Do hệ thống báo cáo nền trên hệ thống bán vé điện toán được xây dựng trước khi có sự thay đổi cơ cấu tổ chức của ngành nên hệ thống báo cáo trên nền hệ thống bán vé điện toán đã không còn đủ số liệu, mẫu biểu theo yªu cầu thực tế.

1. Mục tiêu đề tài. 

Mục tiêu đề tài “Nghiên cứu bóc tách sản phẩm, doanh thu tàu quản lý trên hệ thống bán vé điện toán” xác định cụ thể cho các đơn vị quản lý: Công ty VTHKĐS Hà Nội, Công ty VTHKĐS Sài Gòn, Công ty VTHHĐS, các ga, các đại lý; trao đổi thông tin về số liệu nghiệp vụ giữa các đơn vị với nhau tiến tới làm cơ sở để kiểm đếm sản phẩm, thanh toán giữa các Công ty theo Quyết định số 259 ngày 18/3/2008 của Tổng công ty.

Khi nghiên cứu thiết kế xây dựng hệ thống này, nhóm đề tài đề ra các mục tiêu chính mà hệ thống phải đảm bảo như sau:

·  Đảm bảo tính bảo mật cao. Việc xử lý dữ liệu báo cáo đòi hỏi phải kết nối vào cơ sở dữ liệu, do đó vấn đề đặt ra hàng đầu là phải có tính bảo mật cao để không làm ảnh hưởng đến cơ sở dữ liệu của toàn bộ hệ thống bán vé điện toán.

·  Đảm bảo việc quản lý người dùng. Việc xử lý lập báo cáo do một số cán bộ có được giao nhiệm vụ đảm trách. Chỉ những người này mới có quyền vào hệ thống để lập báo cáo, sửa đổi thông tin về quản lý ram tầu, lập phiên vụ tàu. Vừa đảm bảo tính an toàn cho hệ thống, vừa đảm bảo tính an toàn của hệ thống dữ liÖu báo cáo .

·  Đảm bảo độ ổn định. Việc lập báo cáo yêu cầu hệ thống phải có tính ổn định cao. Người lập báo cáo luôn sử dụng được hệ thống để lập báo cáo khi có yêu cầu.

·  Đảm bảo tốc độ: Bên cạnh tính ổn định thì tốc độ lập báo cáo cũng phải được giải quyết triệt đÓ. Người lập báo cáo phải được  thỏa mãn về tốc độ khi sử dụng hệ thống báo cáo.

·  Đảm bảo dễ triển khai: Việc triển khai hệ thống báo cáo phải không quá phức tạp, không tốn nhiều chi phí về thời gian và công sức.

Hệ thống báo cáo phải được xây dựng sao cho người sử dụng có thể dễ dàng tiếp nhận sau khi triển khai hệ thống báo cáo. Đây là một yêu cầu rất quan trọng, là một tiêu chí để đánh giá tính hiệu quả của hệ thống.

Dữ liệu báo cáo phải có độ tin cậy cao. Dữ liệu báo cáo là cơ sở để các đơn vị tham mưu lên các cấp lãnh đạo, là cơ sở để các cấp lãnh đạo ra quyết định tổ chức điều hành sản xuất kinh doanh, là cơ sở để tính thu nhập cho cán bộ công nhân viên và để kiểm đếm sản phẩm giữa các công ty. Vì vậy, dữ liệu báo cáo phải đảm bảo tính chính xác, độ tin cậy cao.

2. Mô tả thiết kế hệ thống báo cáo nghiªn cøu bãc t¸ch s¶n phÈm, doanh thu tµu qu¶n lý trªn hÖ thèng b¸n vÐ ®iÖn to¸n.

Hệ thống báo cáo được xây dựng dựa trên cơ sở dữ liệu của hệ thống bán vé điện toán. Máy chủ tại trung tâm Hà Nội là nơi lưu trữ cơ sở dữ liệu và quản lý các user cập nhật lấy dữ liệu trong hệ thống. Các máy trạm sẽ chạy ứng dụng, sử dụng đường kết nối hiện có của ga mình đÓ kết nối đến máy chủ trung tâm Hà Nội để lấy dữ liệu báo cáo.

a . Mô tả thiết kế của hệ thống :

Quy trình thành lập báo cáo kể từ khi bắt đầu đến khi kết thúc được hiÓu tóm tắt như sau: Người lập báo cáo sẽ sử dụng máy trạm, chạy chương trình báo cáo đã được cài đặt tại ga của mình, nhập tên user và mật khẩu mà có đăng ký trong hệ thống do máy chủ quản lý user trên trung tâm quản lý.

- Người lập báo cáo sẽ sử dụng máy trạm, chạy chương trình báo cáo với các yêu cầu cần thực hiện báo cáo, chương trình sẽ gửi các yêu cầu, điều kiện cần lấy số liệu đến máy chủ quản lý. Cùng với việc quản lý số lượng người truy nhập, số lượng yêu cầu cần chạy báo cáo máy chủ quản lý sẽ lấy dữ liệu báo cáo theo yêu cầu gửi về máy trạm.

- Máy chủ chạy chương trình báo cáo có nhiệm vụ kết nối trực tiếp đến Server chứa cơ sở dữ liệu (Server Database), xử lý các yêu cầu từ máy trạm gửi đến. Nếu các yêu cầu đó thoả mãn, máy chủ này có nhiệm vụ trả dữ liệu về cho máy trạm. Nếu các yêu cầu đó không thoả mãn, máy chủ chạy báo cáo cũng trả lại thông báo đÓ máy trạm nhận được tín hiệu báo lỗi.

- Sau khi nhận được dữ liệu từ máy chủ chạy báo cáo, máy trạm sẽ xuất dữ liệu ra ứng dụng Excel hoặc Acrobat, người lập báo cáo có thể sử dụng ứng dụng này để xem lại báo cáo hoặc để chỉnh sửa các tiêu chí báo cáo. Sau đó có thể tiến hành in báo cáo.

Sơ đồ về hệ thống báo cáo đối chứng và thanh toán sản phẩm

 

b.  Mô tả về thiết kế mạng của hệ thống.

Để xây dựng và thiết kế hệ thống báo cáo phục vụ việc nghiên cứu bóc tách sản phẩm, doanh thu tàu quản lý trên hệ thống bán vé điện toán, do cần sử dụng cơ sở dữ liệu của hệ thống bán vé điện toán nên việc thiết kế phải đảm bảo không ảnh hưởng đến việc vận hành của hệ thống bán vé điện toán, đồng thời phải đảm bảo tính ổn định và tính bảo mật cao.

Việc máy trạm không được kết nối trực tiếp đến máy chủ chứa cơ sở dữ liệu mà phải qua một máy chủ trung gian đã tăng khả năng bảo mật đối với hệ thống này. Tuy nhiên, để nâng cao hơn nữa tính bảo mật thì hệ thống này được thiết kế sử dụng công nghệ V-LAN. Có rất nhiều các quan niệm khác nhau về công nghệ V-LAN. Nhưng trong trường hợp này ta sử dụng cách phân chia V-LAN theo V-LAN động và V-LAN tĩnh. Thiết bị sử dụng để chia V-LAN là Switch Cisco 2950. V-LAN động thường được áp dụng đối với hệ thống đòi hỏi sự phức tạp và có nhiều máy trạm. Áp dụng vào hệ thống này là không phù hợp vì vậy sử dụng công nghệ V-LAN tĩnh.

Có thể hiểu công nghệ này như sau: tất cả các máy tại trung tâm Hà Nội, các máy chủ và máy trạm chạy hệ thống báo cáo đều kết nối với nhau qua Switch Cisco. Vì máy trạm phục vụ công tác lập báo cáo được kết nối đến 01 Server chạy Chương trình báo cáo, nên ta xây dựng V-LAN để máy trạm này chỉ kết nối được đến 01 Server đó mà không làm ảnh hưởng đến các Server chạy ứng dụng và Server chứa cơ sở dữ liệu của hệ thống bán vé điện toán. Khi đó, mặc dù máy trạm ở cùng mạng với hệ thống bán vé điện toán nhưng không làm ảnh hưởng đến hệ thống bán vé điện toán.

Sơ đồ mô tả thiết kế V-LAN của hệ thống báo cáo bán vé điện toán

 

3. Hệ thống phần cứng/mềm.

Phần cứng dự định cung cấp cho hệ thống báo cáo nghiên cứu bóc tách sản phẩm, doanh thu tàu quản lý trên hệ thống bán vé điện toán áp dụng trên hệ thống bán vé điện toán .

Trong danh mục các thiết bị cần thiết phục vụ cho hệ thống báo cáo nghiên cứu bóc tách sản phẩm, doanh thu tàu quản lý trên hệ thống bán vé điện toán, hầu hết các trang thiết bị đều được tận dụng bởi hệ thống bán vé điện toán hiện đang sử dụng do đó sẽ giảm được kinh phí xây dựng hệ thống báo cáo xuống tới mức tối thiểu mặt khác cũng nâng cao hiệu suất sử dụng cho hệ thống bán vé điện toán. Việc xây dựng hệ thống báo cáo hầu như không ảnh hưởng đến tốc độ hệ thống bán vé điện toán và hoàn toàn đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật của hệ thống bán vé điện toán.

b. Hệ thống phần mềm.

Hệ thống báo cáo nghiên cứu bóc tách sản phẩm, doanh thu tàu quản lý trên hệ thống bán vé điện toán được xây dựng theo cấu trúc n-tầng. Ứng dụng của hệ thống báo cáo được xây dựng thành một chương trình chạy riêng, được đặt trên một máy chủ Server. Máy trạm sẽ sử dụng chương trình được cài đặt tại máy trạm của ga kết nối với máy chủ quản lý chương trình để chạy và lấy báo cáo theo yêu cầu lập báo cáo của ga. 

·  Máy trạm: Cài đặt chương trình chạy báo cáo Client và bộ Office có Excel hoặc công cụ nhỏ là Acrobat.

·  Máy chủ chương trình báo cáo (Báo cáo Server): Cài đặt chương trình báo cáo đóng vai trò làm máy quản lý Server), kết nối lên máy chủ Data Server lấy dữ liệu để chạy báo cáo và tải lên máy chủ chạy chương trình báo cáo Server.

·  Máy chủ chứa cơ sở dữ liệu (Database Server): Cài đặt SQL Server 2000. Trên đó xây dựng các thủ tục lưu (Store Procedure) và được chuyển dữ liệu từ máy chủ của hệ thống sang.

b1. Phần mềm trên máy trạm, nhµ ga. 

* Chương trình chạy báo cáo Client.

Trên máy trạm cần được cài chương trình chạy báo cáo Client để có thÓ chạy được các ứng dụng của chương trình báo cáo. Trong hệ thống này ta sử dụng chương trình báo cáo chạy trên nền Net framework. Đây là một hệ phần mềm có tính hỗ trợ và bảo mật cao, tương thích với Hệ điều hành Microsoft Windows và là phần mềm nền chạy chương trình cho hệ thống bán vé điện toán hiện đang sử dụng. Khi cài đặt chương trình chạy báo cáo Client thì không phải cài đặt phần mềm nào thêm, người sử dụng tại máy trạm có thể sử dụng ngay chương trình báo cáo này để chạy báo cáo trên máy chủ chương trình báo cáo Server.

Hiện nay, phần mềm nền Net framework đang là một trong những công cụ phổ biến nhất vì phần mềm này đáp ứng được các yêu cầu của người sử dụng về hệ thống như chế độ bảo mật, khả năng tương thích, tốc độ hoạt động nhanh.

* Phần mềm Acrobat, Excel.

Sau khi người sử dụng dùng chương trình báo cáo, người lập báo cáo sẽ đưa ra các điều kiện để chạy báo cáo. Các yêu cầu về thời gian, loại báo cáo, mẫu biểu sẽ được chương trình báo cáo Client xử lý gửi đến chương trình báo cáo Server. Chương trình báo cáo Server sẽ gửi yêu cầu về dữ liệu đến Database Server. Sau đó chương trình báo cáo Server sẽ trả lại kết quả dữ liệu sau khi xử lý. Trên chương trình báo cáo Client sẽ có một ứng dụng nhỏ là xuất bản dữ liệu nhận được từ chương trình báo cáo ra một file có định dạng là pdf hoặc xls. Vì thế để máy trạm có thể in được ngoài chương trình báo cáo, máy trạm cần cài đặt thêm công cụ Acrobat hoặc bộ công cụ office có cài Excel. Công cụ này có thể cài đặt từ các bộ phần mềm hỗ trợ.

Công cụ Excel, Acrobat cho phép đọc các file có định dạng xls và pdf cho phép xem trước báo cáo, chỉnh sửa một số tiêu chí liên quan đến cấu hình in ấn và in báo cáo từ máy trạm.

b2. Phần mềm trên máy chủ B¸o c¸o, Trung t©m. 

* Phần mềm Net framework (Microsoft.Net Framework).

Là phần mềm dùng làm phần mềm nền để xây dựng và chạy các chương trình ứng dụng của hệ thống bán vé điện toán hiện đang sử dụng. Phần mềm này bắt buộc được cài đặt trong hệ thống bán vé điện toán để làm chương trình chạy các chương trình bán vé, quản lý ga, và chương trình báo cáo. Ta chỉ việc khai báo một số tham số tuỳ theo yêu cầu và điều kiện cụ thể. Khi phần mềm báo cáo được cài đặt xong và chạy phần mềm báo cáo này, người sử dụng dùng tên user và mật khẩu đã đăng ký với hệ thống bán vé điện toán để truy nhập vào máy chạy báo cáo Server này và chạy báo cáo theo yêu cầu của mình.

* Chương trình báo cáo Server.

Chương trình báo cáo được xây dựng bằng ngôn ngữ .Net trong bộ Visual Studio của Microsoft. Chương trình được cài trên máy chủ và các máy trạm. Người lập báo cáo sẽ được tiếp xúc với chương trình báo cáo trên máy trạm và đưa ra những yêu cầu cần lập báo của mình trên chương trình. Từ máy trạm các yêu cầu này được gửi tới máy chủ báo cáo thực hiện và gửi báo cáo về máy trạm cho người dùng.

Có thể làm báo cáo theo các mẫu biểu sau:

·  Báo cáo số liệu theo đơn vị quản lý tàu

·  Báo cáo số liệu theo vé hành khách trả lại

·  Báo cáo số liệu theo mác tàu sử dụng

·  Báo cáo số liệu tổng hợp cho tất cả các mác tàu.

Bên cạnh đó,  người dùng có thể sử dụng chương trình này chiết xuất cơ sở dữ liệu ra dạng xls hoặc pdf với mẫu dựng sẵn có trong chương trình và có thể tìm kiếm thêm thông tin qua một số chức năng tìm bổ trợ cũng như chiết xuất dữ liệu từ cơ sở đó thành những dữ liệu cần thiết cho công tác báo cáo khác.

b3. Máy chủ báo cáo.

Là phần ứng dụng được viết để kết nối trực tiếp với cơ sở dữ liệu, sau đó phân tích, xử lý và trả lại dữ liệu theo yêu cầu của máy trạm. Phần mềm báo cáo Trung tâm được viết bằng ngôn ngữ .NET và được cài lên máy chủ báo cáo (Báo cáo Server).

c. Phần mềm trên máy chủ chứa cơ sở dữ liệu

Trên máy chủ là máy chủ chứa cơ sở dữ liệu của hệ thống bán vé điện toán, được cài đặt phần mềm SQL Server 2008. Đây là một phần mềm quản trị cơ sở dữ liệu mạnh, có tính ổn định cao, có thể sử dụng cho mạng của doanh nghiệp từ nhỏ đến lớn.

·  Thủ tục lưu:

Nhằm tối ưu hoá việc xử lý dữ liệu, cũng như tốc độ xử lý dữ liệu, giảm thiểu hiện tượng nghẽn tắc khi có đồng thời nhiều máy trạm kết nối vào cơ sở dữ liệu. Trong hệ thống báo cáo phục vụ việc đối chứng và thanh toán sản phẩm tác nghiệp giữa các Công ty Vận tải, có xây dựng các thủ tục lưu (Stored Procedure). Khi máy chủ báo cáo kết nối đến cơ sở dữ liệu, nó sẽ gọi các thủ tục lưu để xử lý.

4. Kết luận:

Sau một thời gian thử nghiệm và chạy thử tại trung tâm và các ga thuộc Công ty VTHKĐS Hà Nội nhận thấy tính ưu việt của hệ thống báo cáo bóc tách sản phẩm là: đã giảm bớt đi nhiều thao tác và tiết kiệm thời gian cho nhân viên bán vé, trong khi đó người quản lý có thể nắm được thông tin kịp thời được để điều hành sản xuất, ra chỉ thị mệnh lệnh trực tiếp bằng các thao tác xử lý trên hệ thống và có thể lấy ngay được các số liệu báo cáo làm cơ sở tham mưu với các cấp lãnh đạo.

Thành công của đề tài bên cạnh việc cung cấp các báo cáo chính xác sản phẩm bóc tách sản phẩm, doanh thu các mác tàu, cung cấp số liệu là cơ sở trong việc thực hiện đối chứng và thanh toán sản ph phẩm giữa các Công ty. Đề tài đã khai thác, tận dụng tối đa các chức năng cũng như cơ sở dữ liệu có sẵn trong hệ thống bán vé điện toán, vì thế có thể được ứng dụng rộng rãi ở các công ty vận tải trong ngành Đường sắt.